Kapari Yetiştiriciliği
Genel Bilgiler:
Ülkemizde Akdeniz ikliminin hakim olduğu Batı Anadolu illeri başta olmak üzere Doğu Karadeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgelerinde doğal olarak yetişebilen dik veya yatık olarak büyüyen dikenli bir bitkidir. Erozyonu önlemek için dağlık ve eğimli yörelerde tarımı yapılmaktadır. Zeytin ve badem alanlarında ara tarımı şeklinde yetiştiriciliği yapılabilir. Çok yıllık bir bitkidir. 15-30 yıl tarlada kalabilir.
İklim ve Toprak İstekleri:
Fosfor, potasyum ve kalsiyumca zengin kalkerli ve killi topraklardan hoşlanır. Sıcaktan ve güneşten hoşlandığı için güneye bakan yamaçlarda daha iyi gelişir.
Fide yetiştirilmesi:
Gebere yetiştiriciliği genellikle fideyle yapılmaktadır. Tohumlar ağustos ve eylül aylarında karpuzcuk şeklinde olan meyvelerden elde edilir. Meyvenin içindeki mercimekten küçük, olgun, kahverengi tohumlar suyla yıkanıp güneşte kurutulur. Bu tohumlar ince elekten geçirilmiş 1/3 yanmış koyun gübresi, 1/3 orman toprağı ve 1/3 yıkanmış dere kumundan oluşan harçla hazırlanan fide yastığına mart ayı sonunda ekilir.
Fidelik topraktan 10-15 cm. yükseklikte hazırlanır. Yabancı otlardan ve mantari hastalıklardan korumak için fidelik harcı fümige edilmelidir. 1 m2 fideliğe 5-6 gr. Tohum atılır. Ekimden sonra fidelik düzenli olarak süzgeçle sulanmalı ve havalar soğuk giderse üzeri plastik örtü ile örtülmelidir. Tohumlar normalde 25-30 günde çimlenir. Çıkıştan sonra yaz boyunca ot alımı ve sulamaya devam edilmelidir.
Fideler, sürgünleri kuruduktan sonra kasım veya aralık aylarında toprak seviyesinden kesilip, kalan kısmın üzeri toprakla örtülmelidir.
Fide Dikimi:
Kapari dikilecek araziler sonbaharda derin olarak sürülüp işlenmelidir. Dikimden 20-25 gün önce dekara 20kg. 15.15.15 gübre verilmesi uygundur. Havalar müsait olursa fideler ocak ayından itibaren sökülüp tarlaya dikilebilir. Kapari dikilecek çukurlar 30cm. derinliğinde ve 20-30cm. genişliğinde kazılıp dibine bir miktar yanmış koyun gübresi konulup toprakla karıştırıldıktan sonra dikim yapılır. Dikimden sonra fidelerin üzeri toprakla kümbet şeklinde örtülüp etrafı çanak şeklinde açılarak can suyu verilmelidir. Dikim mesafesi 3x3m. veya 4x4m. olmalıdır. Dikim mart ayında bitirilmelidir.
Bakım :
Fideler tarlaya dikildikten sonra ot alma ve çapalama işlemlerine devam edilmelidir. Yaz ayları çok kurak geçerse birinci yılındaki fidelere mutlaka su verilmelidir. Ayrıca imkan var ise kaparinin kurak geçen yaz aylarında sulanması faydalı olur. Sulama esnasında suyun gövdeye temas etmemesine özen gösterilmelidir. Kasım ayında bitki yapraklarını dökmeye başlar. Aralık ayında dallar dipten 3-5 cm.den kesilerek eski sürgünler bitkiden uzaklaştırılır.
Hasat:
Usulüne göre dikilen ve bakımı iyi yapılan fideler aynı yaz 1m.ye kadar sürgün verebilir. Bu sürgünlerden 10-15 kadar çiçek tomurcuğu alınabilir. Gelişmiş bir kapari 10 kg. kadar tomurcuk verebilir. Haziran ayından itibaren tomurcukların toplanmasına başlanır.Tomurcukların kalitesi boyutlarına göre değişir. Tomurcuk çapları 5mm. ve altı, 5-7mm., 9-11mm.ve 11-13mm. olarak ayrılır. En yüksek fiyata satılanlar 5mm. ve altı olanlardır. Toplanan tomurcuklar %20’lik tuzlu suda muhafaza edilir.